* Vụ kiện công ty Formosa tại Đài Loan hiện đang được tòa Thượng Thẩm thụ lý

* Một số bị đơn là công ty Hoa Kỳ cần phải được đưa ra tòa án Hoa kỳ

NEW ORLEANS:15-8-2023: Hội Công Lý Cho Nạn Nhân Formosa JFFV và Liên Minh Quốc Tế Giám Sát Formosa IMFA (International Monitor Formosa Alliance) vừa gửi ra một bức thư kêu gọi Cộng Đồng Người Việt tham dự và hỗ trợ cho buổi vận động Quốc hội Hoa Kỳ vào ngày 28 tháng 9, 2023 từ lúc 12 trưa tới 1 giờ chiều, để  gặp gỡ, vận động các nhà Lập pháp Hoa Kỳ, tại phòng số 2325 trong tòa nhà Quốc Hội Rayburn, để trình bày về những vi phạm môi trường và nhân quyền trầm trọng đối với ngư dân miền trung Việt Nam của công ty Formosa và nhà nước Việt Nam trong thảm họa môi trường lớn nhất lịch sử Việt Nam vào năm 2016. 

Buổi vận động được sự bảo trợ của nữ Dân biểu Liên bang Hoa kỳ Zoe Lofgren thuộc quận hạt Santa Clara, San Jose, California và một số đồng viện của bà.

Mục đích của cuộc vận động này là để các nhà Lập pháp Hoa kỳ và dư luận công chúng biết được có những bị đơn (defendants) là công ty Hoa Kỳ phải có trách nhiệm trước pháp luật về những hành vi sai phạm của họ đã gây thiệt hại trầm trọng về môi trường và tài sản của nhiều trăm ngàn người thuộc 4 tỉnh miền Trung; Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên. 

Lá thư cũng nhắc lại thảm họa môi trường do công ty Formosa Gang Thép Hà Tĩnh, một công ty chi nhánh của tập đoàn Formosa Plastic Group có trụ sở tại Đài Loan, nhà máy thép của họ ở Vũng Áng đã xả chất thải độc hại như cyanide, Chlor, chất sắt và nhiều hóa chất độc hại vào biển khiến hàng trăm tấn cá chết nổi trắng bụng trôi vào bờ biển chạy dài trên 200 cây số từ Hà Tĩnh đến Thừa thiên khiến môi trường bị ô nhiễm một thời gian dài, cho đến hôm nay chưa biết vùng biển này thực sự đã sạch chưa, nhưng Formosa và nhà nước Việt Nam đã nhiều lần từ chối một cuộc khảo sát độc lập để tìm hiểu hiện trạng biển bị ô nhiễm ra sao?  

Việc đền bù không thỏa đáng thay vì trả cho nạn nhân, Formosa bắt tay với nhà nước Cộng sản Việt Nam trả cho họ $500 triệu Mỹ Kim mà không hề có cuộc khảo sát nào để tìm hiểu sự thiệt hại thật. Sự thiếu minh bạch và xác đáng này khiến hàng ngàn người không được đền bù hoặc đền bù không tương xứng với những gì họ đã mất. Khi người dân đi khiếu kiện tại tòa án tại Việt Nam thì đơn bị trả về. Khi họ đi khiếu nại thì bị bắt, bị đánh đập và bỏ tù. Ngay cả những người lên tiếng bênh vực các nạn nhân cũng bị bắt, bị đánh đập và bị tù với những bản án nặng nề lên tới 20 năm.  

Nhờ sự hỗ trợ của cộng đồng người Việt hải ngoại, các tổ chức tranh đấu cho môi trường và nhân quyền tại Đài Loan, tại Hoa Kỳ và nhiều nơi trên thế giới, Hội Công Lý Cho Nạn Nhân Formosa JFFV đã giúp 7875 nạn nhân kiện trước tòa án Đài Loan để đòi bồi thường, Formosa phải làm sạch vùng biển và trả tự do cho các tù nhân bị tù chỉ vì lên tiếng bênh vực các nạn nhân. Sau hai lần bị bác đơn tại tòa Sơ Thẩm và Thượng Thẩm, tháng 10 năm 2020 Tối Cao Pháp viện đã phán quyết cho phép nạn nhân kiện 13 công ty có trụ sở tại Đài Loan và đã từ chối việc xét  xử 11 công ty lấy lý do là các công ty này không phải là công ty Đài Loan. Hiện vụ kiện tại Đài Loan đang được tiếp tục thụ lý tại Tòa Thượng Thẩm. Trong 11 công ty bị gạt ra khỏi tòa án Đài Loan có một số công ty có trụ sở chính tại Hoa Kỳ.

Lá thư kêu gọi được ký bởi bà Diane Wilson, người thắng giải 2023 Goldman Environmental Prize, được ví như giải Nobel Xanh dành cho các nhà tranh đấu cho môi trường có thành tích xuất sắc, bà Sharon Lavigne, người thắng giải Nobel Xanh năm 2019, và bà Nancy Bùi, phó hội JFFV. Cả ba người đã và đang sát cánh tranh đấu cho những nạn nhân của công ty Formosa tại Nam Texas, Louisiana và Hà Tĩnh, Việt Nam qua Liên Minh Quốc Tế Giám Sát Formosa được sự hỗ trợ của 83 tổ chức quốc tế đấu tranh cho môi trường và nhân quyền.

Ông John Hoà Nguyễn, chủ tịch hội JFFV lên tiếng kêu gọi:

” Rất mong đồng hương với tinh thần: ‘Một con ngựa đau, cả tàu không ăn cỏ mà hỗ trợ cuộc vận động Quốc hội bằng cách gửi thư mời các Dân biểu, Thượng Nghị sĩ thuộc đơn vị của mình bảo trợ cho buổi điều trần (mẫu thư đính kèm), phổ biến thông tin hoặc tham dự buổi điều trần.”

Chúng tôi đặc biệt xin chân thành cám ơn Cộng Đồng Việt Nam tại Hoa Thịnh Đốn đã hỗ trợ việc đưa đón đồng hương tham dự tại trung tâm thương mại Eden. 

Ghi danh, Xin quý vị vui lòng liên lạc với:

• Ông Kevin Hiển Phạm, Chủ Tịch Cộng Đồng Việt Nam Vùng Hoa Thịnh Đốn. Điện Thoại số: (703) 220-1173
• Ông Bùi Mạnh Hùng, Đồng Chủ tịch Cộng Đồng Việt Nam Vùng Hoa Thịnh Đốn. Điện thoại số: (301) 741-5834
• Bà Lê Thị Nhị, Phó Chủ Tịch  Nhà Việt Nam. Điện thoại số: (240) 401-8698

Ghi chú: 

• Thư gửi các Dân biểu và Thượng Nghị sĩ: https://disaster-sts-network.org/content/imfa-letter-us-congress-august-11-2023
• Thư gửi Cộng Đồng Người Việt Hải ngoại: https://disaster-sts-network.org/content/international-monitoring-formosa-alliance-imfa/essay
• Tham khảo, xin xem trang nhà của Liên Minh IMFA qua link: https://disaster-sts-network.org/content/international-monitoring-formosa-alliance-imfa/essay